Titulli i qëndrimit dhe marrja e nënshtetësisë

Ai që gjatë qëndrimit të tij në Zvicër punon apo qëndron më shumë se tre muaj, ka nevojë për një leje qëndrimi. Kjo lëshohet nga zyra kantonale për migrimin (Migrationsamt). Ka dallim midis lejeve të shkurtra të qëndrimit (deri 1 vit), lejeve të qëndrimit (të kufizuara) dhe lejeve për vendqëndrim pa kufizim (pa afat) si dhe lejeve të udhëtarëve ndërkufitarë.

• Leja e shkurtër e qëndrimit (L): Kjo leje është për personat, të cilët për një kohë të caktuar (më së shumti një vit) jetojnë në Zvicër për një arsye të caktuar qëndrimi. Shumica e nënshtetaseve dhe nënshtetasve të shteteve të BE-së/EFTA, që mund të parashtrojnë vërtetim për një marrëdhënie pune nga 3 muaj deri në një vit (kontratë pune), kanë të drejtën e kësaj leje.
• Leja e qëndrimit (B): Kjo leje është për personat, të cilët qëndrojnë për kohë më të gjatë në Zvicër. Shumica e nënshtetaseve dhe nënshtetasve të shteteve të BE-së/EFTA kanë një të drejtë për këtë leje, nëse mund të parashtrojnë vërtetim, që ata punojnë për shumë se një vit në Zvicër (kontratë pune). Leja e qëndrimit u ndahet nënshtetaseve dhe nënshtetasve të shteteve të BE-së/EFTA për pesë vite. Për personat nga shtetet e tjera vlefshmëria e lejes është një vit. Pastaj duhet të parashtrohet kërkesa për zgjatjen e lejes. Për zgjatjen e lejes së këtyre personave mund të vendosen kushte, p.sh. ndjekja e në një kursi të gjuhës gjermane. Ata nuk kanë një të drejtë për zgjatjen e lejes. Arsyet, që mund të ndikonin kundër një zgjatjeje, janë p.sh. vepra penale ose varësia nga ndihma sociale. Leja e qëndrimit shuhet, nëse personi qëndron jashtë vendit për më shumë se gjashtë muaj pa ndërprerje. Edhe refugjatët të pranuar e marrin lejen e qëndrimit B.
• Leja për vendqëndrim pa kufizim (C): Kjo leje mund të merret pas 5 apo 10 vitesh qëndrim në Zvicër. Edhe këto vlejnë kushte të ndryshme për persona nga shtetet të BE-së/EFTA dhe nga shtetet e treta. Në rastin e shpërnguljes jashtë vendit, leja për vendqëndrim pa kufizim mund të mbajë vlefshmërinë për maksimalisht katër vjet në kushte të caktuara. Për këtë duhet të parashtrohet një kërkesë në zyrën për migrimin.
• Pranimi i përkohshëm (F): Këtë leje e marrin kërkuesit e azilit, të cilët marrin njohjen si refugjatë, mirëpo pranohen përkohësisht. Leja duhet të rinovohet çdo vit.

Të huajat dhe të huajt, që banojnë në Zvicër, marrin një letërnjoftim për të huaj (Ausländerausweis). Lloji i letërnjoftimit varet nga kriteret të ndryshme. Personat, që shpërngulen nga jashtë, marrin një letërnjoftim biometrik në formatin i një karte çeku. Për këtë, gjatë regjistrimit merren shenjat e gishtave dhe një fotografi. Nëse letërnjoftimi vidhet apo humbet, kjo duhet të lajmërohet menjëherë në polici. Me lajmërimin e humbjes të lëshuar nga policia dhe me një fotokopje të pasaportës nga vendi i origjinës ose të kartës së identitetit (për BE-në/EFTA) mund të porosisni një letërnjoftim të ri tek zyra për migrimin (Migrationsamt).

Në varësi të llojit të statusit të qëndrimit dhe të nënshtetësisë, vlefshmëria e lejes së qëndrimit duhet të zgjatet në distanca të ndryshme. Nëse një zgjatje është e nevojshme, ju merrni një formular (Verfallsanzeige). Ky formular duhet të plotësohet, të konfirmohet nga punëdhënësi dhe më pas t'i dërgohet zyrës për migrimin (Migrationsamt) së bashku me një kopje të pasaportës të shtetit të origjinës ose kartës së identitetit (për BE-në/EFTA). Për pyetje zyra për migrimin jep informacione.

Kushdo, që ka jetuar në Zvicër për dhjetë vjet, mund të aplikojë për një leje për marrjen e nënshtetësisë së konfederatës. Vitet e kaluara në Zvicër nga mosha 8 deri në 18 vjeç numërohen dyfish. Parakushte të rëndësishme për marrjen e nënshtetësisë janë, që ju të përmbushni periudhën e vendqëndrimit, që ju të zotoni gjuhën, që jeni të integruar dhe të mos keni borxhe ose evidenca penale.

Nën kushte të caktuara ligjore, marrja e nënshtetësisë me lehtësira është për bashkëshortët e huaj të shtetasve zviceranë dhe për pasardhësit e një prindi zviceran. Në rastin e marrjes së nënshtetësisë me lehtësira, është vetëm konfederata ajo që vendos rreth marrjes së nënshtetësisë.